Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ουσιαστικές παρεμβάσεις πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου διαδικτυακή εκδήλωση συζήτηση της Χιακής Συμπολιτείας και του κοινωνικού χώρου Αντίβαρο με θέμα «Αιγαίο 2020: Επαναπροωθήσεις προσφύγων και η σιωπή των ΜΜΕ».
Ανοίγοντας τη συζήτηση εκ μέρους της δημοτικής παράταξης ο Κώστας Ζαφείρης εξήγησε τους λόγους που οδήγησαν στη διοργάνωση της εκδήλωσης. «Από την αρχή περίπου του 2020, η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός κομπάζουν και επιχαίρουν για το «σφράγισμα των συνόρων» και την «εξαφάνιση των προσφύγων».
Πίσω όμως από αυτές τις αυτάρεσκες ρητορείες κρύβονται πολλές και σκοτεινές ιστορίες. Αφίξεις που δεν φανερώνονται ποτέ, pushbacks με σωστικές σχεδίες προς τα απέναντι παράλια, πρόσφυγες που εξαφανίζονται. Αυτές οι πρακτικές γίνονται γνωστές χάρη στην προσπάθεια δημοσιογράφων, ενεργών πολιτών και οργανώσεων. Όμως η κοινή γνώμη δεν τα γνωρίζει όλα αυτά, ή τα γνωρίζει σε ελάχιστο βαθμό.»
Στην δική του εισήγηση ο δημοσιογράφος και διευθυντής του astraparis.gr Γιάννης Στεβής αναφέρθηκε λεπτομερειακά σε περιστατικά που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τους προηγούμενους μήνες, σε επαναπροωθήσεις που έγιναν πέραν πάσης αμφιβολίας και στην προσπάθεια απόκρυψης ή συσκότισης των γεγονότων. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο που έπαιξαν οι ίδιοι οι πολίτες στην αποκάλυψη αυτών των περιστατικών. Μίλησε για την μεγαλύτερη παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων που πραγματοποιείται αυτή την εποχή και εκθέτει διεθνώς τη χώρα.
Υπογράμμισε δε ότι όλα αυτά γίνονται με γνώση και εντολή της ελληνικής κυβέρνησης και «με τις πλάτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Επισήμανε τέλος ότι πέρα από την εγρήγορση των πολιτών είναι αναγκαία η κινητοποίηση θεσμικών και πολιτικών φορέων καθώς και η διερεύνηση των γεγονότων από ανεξάρτητους διεθνείς οργανισμούς.
Στη συνέχεια η καθηγήτρια στο τμήμα επικοινωνίας και ΜΜΕ του London School of Economics Μύρια Γεωργίου προσέγγισε το θέμα μέσα από την ανάλυση των τρόπων που διαμορφώνονται οι συναινέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να γίνονται ανεκτές από την κοινή γνώμη οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων των προσφύγων.
Αναφέρθηκε στη μεταβολή από την εικόνα του «κατατρεγμένου πρόσφυγα» το 2015 στην εικόνα του «απειλητικού μετανάστη» το 2020. Αναφερόμενη στο ρόλο των ΜΜΕ επισήμανε τις οικονομικές πιέσεις και εξαρτήσεις που τα χαρακτηρίζουν ώστε να συμμετέχουν συνειδητά ή ασυνείδητα στην προώθηση του συστημικού ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Τέλος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον κίνδυνο να συνηθίσει η κοινωνία αυτές τις ανήθικες και παράνομες πρακτικές και να οδηγηθούμε στην «κοινοτοπία του κακού».
Στη δική του παρέμβαση ο δημοσιογράφος και ανταποκριτής της ΕΦ.ΣΥΝ. σε Χίο και Λέσβο Γιώργος Παγούδης, μέλος της Χιακής Συμπολιτείας, κατέθεσε τη δική του εμπειρία από τη δημοσιογραφική έρευνα σε ανάλογα περιστατικά. Αναφέρθηκε στις δυσκολίες που φέρνουν οι αρχές στην τεκμηρίωση των γεγονότων καθώς και στην άρνηση των περιστατικών που χαρακτηρίζει τη στάση τους. Υπογράμμισε ωστόσο ότι εφόσον έρχονται στο φως αυτές οι πρακτικές υπάρχουν ακόμα και διεθνή ΜΜΕ τα οποία ενδιαφέρονται.
Σημαντικός είναι ο ρόλος πολιτών, συλλογικοτήτων όπως η Χιακή Συμπολιτεία και εθελοντικών οργανώσεων ώστε να υπάρχει έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση. Κλείνοντας τόνισε ότι χρειάζεται διαρκής αγώνας ώστε να μη μένουν στο σκοτάδι και να καταγγέλλονται οι πρακτικές αυτές, καθώς σε ένα καθεστώς παραβίασης δικαιωμάτων αύριο εκτός από τους πρόσφυγες θύμα τους μπορεί να είναι ο κάθε πολίτης.
Τη συζήτηση παρακολούθησαν διαδικτυακά και την εμπλούτισαν με ερωτήσεις, σχόλια και παρατηρήσεις δεκάδες συμπολίτες από τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και όλη την Ελλάδα. Γενικό συμπέρασμα ήταν ότι το βάρος πέφτει στον καθένα και στην καθεμιά ξεχωριστά, σε ολόκληρη την κοινωνία των πολιτών ώστε να σπάσει το φράγμα της σιωπής και αυτή η πολιτική στο προσφυγικό να αποκαλύπτεται και να καταγγέλλεται.