Πρωτογενές έλλειμμα ύψους 8,199 δισ. ευρώ παρουσίασε ο Προυπολογισμός στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,166 δισ. ευρώ αποτυπώνοντας στα δημοσιονομικά μεγέθη τις επιπτώσεις απο την πανδημία. Αυτό προκύπτει απο τα στοιχεία για την πορεία των μεγεθών του προυπολογισμού στο επτάμηνο, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μείωση των εσόδων απο φόρους που καταγράφεται τον Ιούνιο είναι μικρότερη σε σχεση με τις μειώσεις των δύο προηγούμενων μηνών.
Σε δηλωσή του για την πορεία των μεγεθών του προυπολογισμού ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης αναφέρει ότι «τα στοιχεία του προσωρινού Δελτίου Εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού του Ιουλίου 2020, που δημοσιεύονται σήμερα, δείχνουν μια μείωση των εσόδων από φόρους κατά 15% σε σχέση με τις προβλέψεις του – προ κορονοϊού – προϋπολογισμού.
Η μείωση αυτή είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις μειώσεις των δύο προηγουμένων μηνών (Ιούνιος -16,9%, Μάιος -35,5%), όπου καταγράφηκε η επίπτωση του lockdown και των εκτεταμένων αναστολών φορολογικών υποχρεώσεων. Τα έσοδα του Ιουλίου επηρεάστηκαν αρνητικά από την χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, μέχρι τις 28 Αυγούστου, καθώς και από τις δευτερογενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας πανδημίας μέσω της βαθιάς ύφεσης που επιφέρει στον τουρισμό».
Όπως αναφέρει στη δηλωσή ο κ. Σκυλακάκης «η παγκόσμια πανδημία θα συνεχίσει να επηρεάζει πολύ σημαντικά τα δημόσια έσοδα, μέσω του τουρισμού και των εξαγωγών, μέχρι, κατ’ ελάχιστον, τον Οκτώβριο – Νοέμβριο του 2020. Στο ενδιάμεσο διάστημα θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία σημαντικοί ευρωπαϊκοί πόροι μέσω του προγράμματος SURE και των συνδεδεμένων με τον COVID 19 δαπανών ΕΣΠΑ, που αρχίζουν να εισπράττονται εντός του μηνός Αυγούστου.
Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη και στην Ελλάδα, αποτελεί βασικό εργαλείο αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, μέσω των αναβολών των φορολογικών υποχρεώσεων και των δαπανών ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Θεμέλιος λίθος της η εμπιστοσύνη σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, που αντανακλάται στις εκθέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών και στα ιστορικά χαμηλά επιτόκια των ελληνικών ομολόγων».
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού (γενική κυβένρηση) ύψους 11,651 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,086 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Το πρωτογενές αποτέλεσμα το επτάμηνο διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 8,199 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 1,763 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο το 2019.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 23,106 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4,966 δισ. ευρώ ή 17,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης.
Επιπρόσθετα, εκκρεμεί η καταχώριση ποσού 185 εκατ. ευρώ περίπου (30 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο 2020, 49 εκατ. ευρώ για τον Μάιο 2020 και 106 εκατ. ευρώ περίπου για τον Ιούνιο 2020) στους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων (ΑΛΕ) και συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φόροι». Το ποσό αυτο θα εμφανιστεί στους ορθούς ΑΛΕ μετά την επίλυση του υφιστάμενου τεχνικού προβλήματος όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 25,940 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 4,479 δισ. ευρώ ή 14,7% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 22,678 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 3,570 δισ. ευρώ ή 13,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου 2020 και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και λαμβανομένου υπόψη του ποσού των 185 εκατ. ευρώ, του οποίου η καταχώριση εκκρεμεί, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά περίπου 42 εκατ. ευρώ, παρά την χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, μέχρι τις 28 Αυγούστου.
Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου διευκρινίζει το υπουργείο Οικονομικών.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2,835 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 488 εκατ. ευρώ από το στόχο (2,347 δισ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,684 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 523 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ειδικότερα, τον Ιούλιο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,110 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 1,063 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4,683 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 984 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4,416 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 777 εκατ. ευρώ ή 15% έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας τα έσοδα από φόρους είναι μειωμένα για το μήνα Ιούλιο 2020 κατά 333 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην παράταση που δόθηκε μέχρι τις 28 Αυγούστου για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος.
Οι επιστροφές εσόδων του Ιουλίου 2020 ανήλθαν σε 573 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 79 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (494 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 37 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 173 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 34,757 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 4,599 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (30,158 δισ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 1,118 δισ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρήσεων με την μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ. ευρώ , η οποία πληρώθηκε από το υπουργείο Οικονομικών (κατηγορία μεταβιβάσεων),
γ) η δαπάνη έκτακτης επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές λόγω της πανδημίας, ύψους 262 και 263 εκατ. ευρώ αντίστοιχα,
δ) οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 2,293 δισ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για την σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
ε) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 207 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού αναφέρει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 4,3 δισ. ευρώ, με την μεγαλύτερη αύξηση στο σκέλος του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 3,122 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.
