Βασικό χαρακτηριστικό των αγρών του νησιού μας, κυρίως στην κεντρική και νότια Χίο είναι η ύπαρξη της τουλίπας η οποία συναντιέται και στα απέναντι μικρασιατικά παράλια.
Κάθε αρχή της άνοιξης λοιπόν στολίζει με την αρχοντιά και την ομορφιά της την χιώτικη ύπαιθρο.
Κατ’ ουσίαν στο νησί μας υπάρχουν τρία υποείδη που μοιάζουν απίστευτα μεταξύ τους: α) Η praecox, η agenensis, η κυματόφυλλη. Επίσης έχουμε και την clusiana (τα λεγόμενα πολίτικα).
Ήδη η κυματόφυλλη τείνει να εξαφανιστεί εντελώς (ευτυχώς υπάρχει στην Τουρκία σε αφθονία), ενώ η πολίτικη πλέον κι αυτή απαντάται σπάνια κυρίως σε παρτέρια σπιτιών. Παράλληλα τα δύο άλλα συχνότερα υποείδη τα τελευταία χρόνια δείχνουν σημάδια ελάττωσης.
Δύο είναι οι βασικότεροι παράγοντες που ευθύνονται για όλο αυτό που συμβαίνει. Ο πρώτος και ίσως σημαντικότερος είναι η χρήση φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων που τις πολλές φορές γίνεται ασυλλόγιστα. Ένας δεύτερος, πιο περίπλοκος παράγοντας είναι η ανεξέλεγκτη κοπή. Πιο συγκεκριμένα, κάθε άνοιξη ξεχυνόμαστε στους αγρούς έχοντας στο νου μας να βρούμε τους λαλάδες και να κόψουμε να βάλουμε στο βάζο μας. Η κοπή τις πιο πολλές φορές πραγματοποιείται εξολοκλήρου (όλο το στέλεχος μαζί με τα φύλλα και το άνθος).
Χωρίς αμφιβολία αυτός ο τρόπος κοπής προσφέρει μια ωραία ανθοσύνθεση για το βάζο μας όμως για τη ζωή του φυτού έχει ανυπολόγιστες συνέπειες. Ο βολβός μικραίνει και χρειάζονται τουλάχιστον 2-3 χρόνια (κατά τα οποία το πιο πιθανό δεν θα ανθίσει) ώστε να έρθει στην πρότερη κατάσταση.
Χωρίς να θέλουμε να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες που κουράζουν, παρατηρούμε μια κατάσταση που σαφώς και πρέπει να αλλάξει. Είναι αναγκαίο να αποκτήσουμε μια πιο ολοκληρωμένη κουλτούρα αντιμετώπισης της φύσης και αυτό αφορά πανίδα και χλωρίδα στο σύνολό της.
Το καταλυτικό στοιχείο σε μια τέτοια προσπάθεια δεν είναι άλλο από τον σεβασμό. Έτσι καλό θα ήταν να γίνονται λιγότεροι και μόνο απολύτως αναγκαίοι ψεκασμοί με ζιζανιοκτόνα την περίοδο Ιανουαρίου με αρχές Μάη που είναι ο κύριος κύκλος της ζωής των λαλάδων.
Επιπρόσθετα, χρήσιμο θα ήταν ο καθένας μας ατομικά στον επόμενο ανοιξιάτικο περίπατο που θα πραγματοποιήσει να σταθεί και να απολαύσει την ερυθρή πανδαισία των τουλιπών μας χωρίς… να τις πάρει και σπίτι του.
Σε διαφορετική περίπτωση σε 30-40 χρόνια θα μπορούμε να τους απολαμβάνουμε μόνο σαν έκθεμα στους βοτανικούς κήπους…
