Η τεράστια τρύπα του όζοντος πάνω από την Αρκτική – η μεγαλύτερη από το 2011 που έχει τρεις φορές το μέγεθος της Γροιλανδίας- έχει πλέον κλείσει, ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός του ΟΗΕ (WMO).
Το ίδιο δήλωσαν και οι επιστήμονες – ερευνητές από την Υπηρεσία Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρακολουθούσαν την τρύπα του όζοντος πάνω από την Αρκτική. «Η άνευ προηγουμένου τρύπα του όζοντος στο Βόρειο Ημισφαίριο του 2020 έκλεισε», τόνισαν.
Σύμφωνα με επιστήμονες από την Υπηρεσία Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) μια πολική δίνη – μεγάλη περιοχή χαμηλής πίεσης από στροβιλισμένο κρύο αέρα- είναι ακριβώς αυτό που προκάλεσε τη συρρίκνωση του στρώματος του όζοντος στην περιοχή. Η ισχυρή πολική δίνη παρατηρήθηκε για αρκετές εβδομάδες τον Μάρτιο και είχε ως αποτέλεσμα ο παγωμένος αέρας να μείνει παγιδευμένος στο Βόρειο Πόλο. Με τη σειρά του, παρήγαγε σύννεφα μεγάλου υψομέτρου, όπου χημικές αντιδράσεις διεγείρουν την εξάντληση του στρώματος του όζοντος όταν εκτίθενται σε ηλιακό φως. Με αυτόν τον τρόπο αυξήθηκε η τρύπα. Πλέον η πολική δίνη εξασθένισε, οι τιμές του όζοντος επιστρέφουν αργά στα φυσιολογικά επίπεδα, εξ ου και οι πρόσφατες φωτογραφίες που δείχνουν την εξαφάνιση της τρύπας.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από τη NASA, τα επίπεδα του όζοντος πάνω από την Αρκτική έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ τον Μάρτιο. Η σοβαρή εξάντληση του στρώματος του όζοντος ήταν σίγουρα ασυνήθιστη. Το 1997 και το 2011 είναι τα μόνα άλλα χρόνια που καταγράφηκαν όταν παρόμοιες αραιώσεις στρατόσφαιρας σημειώθηκαν στην Αρκτική. «Ενώ τέτοια χαμηλά επίπεδα είναι σπάνια, δεν είναι πρωτοφανή», ανέφεραν οι ερευνητές.
«Συμβαίνει περίπου μία φορά ανά δεκαετία», δήλωσε ο Paul Newman, επικεφαλής επιστήμονας για τις Επιστήμες της Γης στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA στο Greenbelt, στο Μέριλαντ.
«Δεν έχει καμία σχέση με τον κορονοϊο»
Ωστόσο, οι επιστήμονες επισήμαναν ότι το κλείσιμο της τρύπας δεν έχει καμία σχέση με τη μείωση των εκπομπών που καταγράφηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο ως αποτέλεσμα των μέτρων lockdwn που αποσκοπούσαν στον περιορισμό του κορονοϊού.
Στο Twitter, η ομάδα έγραψε:
«Ο COVID-19 και τα σχετικά lockdown πιθανώς δεν είχαν καμία σχέση με αυτό. Ήταν αποτέλεσμα μιας ασυνήθιστα ισχυρής και μακράς διάρκειας πολικής δίνης και δεν σχετίζεται με αλλαγές στην ποιότητα του αέρα. Ανθρώπινα χημικά που ονομάζονται χλωροφθοράνθρακες καταστρέφουν το στρώμα του όζοντος από τον περασμένο αιώνα, προκαλώντας τελικά τη διάσημη τρύπα που σχηματίστηκε στην Ανταρκτική τη δεκαετία του 1980.
Η τρύπα του όζοντος, μετρείται με δορυφόρους και μετεωρολογικά μπαλόνια στο νότιο πόλο. Το στρώμα όζοντος της στρατόσφαιρας προστατεύει τον πλανήτη από τη δυνητικά επικίνδυνη υπεριώδη ακτινοβολία, που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος και καταρράκτη στα μάτια, να καταστείλει τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος, αλλά και να κάνει ζημιά στα φυτά.
Πιο κοντά την επιφάνεια της Γης, το όζον δημιουργείται ως υποπροϊόν της ρύπανσης και μπορεί να πυροδοτήσει ή να επιδεινώσει διάφορες παθήσεις, όπως άσθμα, βρογχίτιδα, δύσπνοια κ.α….
