Αποκαλυπτικό άρθρο – ρεπορτάζ απο την “Εφημερίδα των Συντακτών”: Επαναπροωθούν πρόσφυγες στα νησιά με ειδικές θαλάσσιες σκηνές

Πυκνώνουν τα περιστατικά παράνομων επαναπροωθήσεων προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά στην Τουρκία, την ώρα που καταγράφεται μια διαστροφική ποιοτική αναβάθμιση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται και οι οποίες εκθέτουν σε κίνδυνο για τη ζωή τους δεκάδες ανθρώπους.

Η «Εφ.Συν.» κατάφερε να ταυτοποιήσει συγκεκριμένα πρόσωπα προσφύγων και φέρνει σήμερα για πρώτη φορά στη δημοσιότητα αποκαλυπτικά ντοκουμέντα, που όχι μόνο αποδεικνύουν τις επαναπροωθήσεις, αλλά δείχνουν ότι αυτές υλοποιούνται πλέον με ειδικές ναυαγοσωστικές σχεδίες, οι οποίες μοιάζουν με σκηνές πάνω στη θάλασσα.

Οπως διαπιστώνεται, οι αρχές και κυρίως το Λιμενικό, αφού εντοπίσουν τους πρόσφυγες είτε στη στεριά σε κάποια απόκρημνη ακτή είτε μεσοπέλαγα, τους επιβιβάζουν σε αυτές τις ναυαγοσωστικές σχεδίες, τα επονομαζόμενα liferafts, και στη συνέχεια τους αφήνουν εντός τουρκικών χωρικών υδάτων, ώστε να παρασυρθούν από τα κύματα μέχρι να εντοπιστούν από σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής.

Από τη Σάμο, πίσω

Στη Σάμο, την 1η Απριλίου αυτόπτες μάρτυρες στις οχτώ το πρωί διαπίστωσαν την αποβίβαση μιας βάρκας με αρκετά άτομα στην παραλία Μουρτιά στην ανατολική πλευρά του νησιού. Το περιστατικό κάλυψε ο διαχειριστής της τοπικής ιστοσελίδας aegaio.blogspot.com Ιωάννης Νέγρης, ενώ ένας ακόμη κάτοικος της περιοχής ήταν παρών. Οι μετανάστες βγήκαν στην ακτή, έσκισαν τη βάρκα τους, έβγαλαν μερικές φωτογραφίες «και άρχισαν να κινούνται προς την πόλη, αφού καμία αρχή δεν ήταν στο συμβάν», σημειώνει ο κ. Νέγρης, που διαθέτει και το ανάλογο φωτογραφικό υλικό.

Οπως περιγράφει, ο ίδιος επικοινώνησε με το λιμεναρχείο και έμαθε ότι ήδη είχε ξεκινήσει ένα πλωτό για να τους παραλάβει.

«Από εδώ και πέρα ξεκινούν τα περίεργα», σημειώνει και περιγράφει το πώς στη συνέχεια οι άνθρωποι αυτοί «εξαφανίστηκαν»! «Γύρω στις 12 το μεσημέρι, δέχομαι τηλέφωνο από αστυνομικό που μου λέει «μάθαμε ότι βγήκαν μετανάστες, μας ενημέρωσε η Υπατη Αρμοστεία, αλλά δεν τους βρίσκουμε.

Μήπως επειδή είναι Ψευταπριλιά μάς κάνουν πλάκα;». Του απαντώ αρνητικά και κλείνει το τηλέφωνο», υποστηρίζει ο κ. Νέγρης. Στη συνέχεια γύρω στις 2.10 το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, έμαθε τελικά ότι οι πρόσφυγες, τον αριθμό των οποίων υπολογίζει σε περίπου 25, παρελήφθησαν από ένα φουσκωτό που έφυγε προς άγνωστη κατεύθυνση.

Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα που εντόπισε ο κ. Νέγρης, το φουσκωτό κατευθύνθηκε πίσω από ένα βουνό στην άκρη του κόλπου και μετά χάθηκε. Στη συνέχεια, ο ίδιος επικοινώνησε με το νοσοκομείο και συγκεκριμένα με τον διοικητή του, ο οποίος δήλωσε ενήμερος για το περιστατικό. Ωστόσο από το λιμεναρχείο τον διαβεβαίωσαν ότι αυτοί οι μετανάστες δεν υπάρχουν και ότι κανένα τέτοιο περιστατικό δεν έχει καταγραφεί!

Το φωτογραφικό υλικό όμως που έδωσε στη δημοσιότητα ο κ. Νέγρης, όπως και ακόμα μία κάτοικος, πιστοποιεί όχι μόνο την άφιξη αλλά και την ταυτοπροσωπία ορισμένων εξ αυτών, που διακρίνονται σε ανάλογο υλικό το οποίο δημοσιοποίησε την επόμενη ημέρα η ακτοφυλακή της Τουρκίας. Φωτογραφίες τόσο από την περισυλλογή των προσφύγων μέσα από τη θάλασσα, επιβαινόντων πλέον σε liferaft, όσο και μέσα από την ακταιωρό που μετέφερε τους ναυαγούς!

Συγκεκριμένα παρατηρούμε και στις δύο φωτογραφίες πρόσφυγες να κρατούν τα ίδια αντικείμενα (χαρακτηριστική η κόκκινη βαλίτσα της φωτογραφίας), να φορούν τα ίδια ρούχα, όπως η κόκκινη φόρμα παντελόνι που φοράει ο ένας, το τζιν μήκους ⅔ που διακρίνεται να φορά μια κοπέλα αφρικανικής καταγωγής και πολλά ακόμη στοιχεία, όπως παπούτσια κ.ά.! Στοιχεία που οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι οι ίδιοι άνθρωποι, που αποβιβάστηκαν το πρωί της 1ης Απριλίου στη Μουρτιά της Σάμου, φωτογραφήθηκαν σε σκάφος του λιμενικού της Τουρκίας την επόμενη ημέρα. Οπως αποδεικνύεται, η περίπτωση της Σάμου δεν είναι και η μοναδική, ούτε κάτι που συνέβη ευκαιριακά με πρωτοβουλία κάποιου χαμηλόβαθμου αξιωματικού που ενδεχομένως εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία.

Μαρτυρίες και για Χίο

Ενδεικτική είναι η μαρτυρία για ένα ύποπτο περιστατικό που σημειώθηκε στη Χίο στις 23 Μαρτίου. Εκεί αρχικά έγινε γνωστό ότι στην περιοχή των Καρδαμύλων κατέφτασε βάρκα με 40 πρόσφυγες, γεγονός που κατέγραψε ο τοπικός Τύπος και επιβεβαίωσε το λιμεναρχείο. Στη συνέχεια όμως από το λιμεναρχείο υποστήριζαν ότι οι συγκεκριμένοι είχαν φύγει από τη ΒΙΑΛ και πήγαν στα Καρδάμυλα, σκηνοθετώντας -υποτίθεται- την αποβίβασή τους με σκοπό να ξεγελάσουν τις αρχές και να ενταχθούν στους νεοεισερχόμενους μετά την 1η Μαρτίου, ώστε να καταφέρουν να αποχωρήσουν αμέσως για κάποια κλειστή δομή στην ηπειρωτική χώρα.

Σύμφωνα όμως με μαρτυρία ενός πρόσφυγα που διαμένει στη ΒΙΑΛ, ανάμεσα σε αυτούς στα Καρδάμυλα ήταν και ο αδελφός του, ο οποίος ενημέρωσε για την άφιξή του στέλνοντας φωτογραφίες. Ο τελευταίος αμέσως ειδοποίησε τουλάχιστον δύο αλληλέγγυους, στους οποίους προώθησε και τη φωτογραφία με την παραλία. Η μία εκ των αλληλέγγυων στη συνέχεια μαζί με τον πρόσφυγα από τη ΒΙΑΛ έφτασε στα Καρδάμυλα, εκεί όπου η αστυνομία τούς απαγόρευσε την προσέγγιση στην παραλία.

«Στη συνέχεια δεν υπήρξε καμία επικοινωνία και την επόμενη ημέρα ο νεοεισερχόμενος έστειλε από κινητό τρίτου ατόμου μήνυμα ότι είχε μεταφερθεί στο Τσεσμέ και από τότε αγνοούνται τα ίχνη του», δήλωσε στην «Εφ.Συν.» μέλος της ομάδας αλληλεγγύης. Οπως έγινε γνωστό, ο πρόσφυγας κατέληξε σε φυλακή της Τουρκίας, ενώ το κινητό του έχει κατασχεθεί από το Λιμεναρχείο Χίου. Ανάλογο περιστατικό σημειώθηκε και στα Γρίδια κοντά στον οικισμό των Νενήτων στη Χίο, όπου ομάδα προσφύγων κατέφτασε στην ακτή και ντόπιοι φωτογράφισαν την άφιξή της.

Πάλι όμως το λιμεναρχείο ισχυρίστηκε ότι επρόκειτο για προσπάθεια σκηνοθετημένης άφιξης. Ωστόσο η ακτοφυλακή της Τουρκίας την επομένη, 26/3, έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τη διάσωση 21 ανθρώπων έξω από το Τσεσμέ, πάλι σε liferaft, μεταξύ τους 12 παιδιά και πέντε γυναίκες. Οπως μάλιστα έγινε γνωστό, στο liferaft όπου είχαν στριμωχτεί, υπήρχε δεμένο και ένα μικρό φουσκωτό σκάφος όπου είχαν στοιβάξει τις αποσκευές τους.

Εν κρυπτώ

Αξίζει να αναφερθεί ότι το Λιμεναρχείο Χίου ουδέποτε έδωσε στη δημοσιότητα κάποια σύλληψη για την υποτιθέμενη μεταφορά των προσφύγων από τη ΒΙΑΛ στα Καρδάμυλα (απόσταση 40 και πλέον χιλιομέτρων), ενώ και στο δεύτερο περιστατικό που συνέβη την πρώτη μέρα περιορισμού της κυκλοφορίας, θεωρείται απίθανο να μην τους αντιλήφθηκε κάποιος κατά τη διαφυγή τους από τη ΒΙΑΛ και την πορεία τους περίπου 10 χιλιόμετρα μέχρι την ακτή, όπου εντοπίστηκαν από ντόπιους. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άλλες παραλίες σαφώς πιο κοντά στη ΒΙΑΛ που θα μπορούσαν να επιλέξουν οι πρόσφυγες, αν όντως ήθελαν να σκηνοθετήσουν την άφιξή τους.

Συνολικά εννέα περιπτώσεις διάσωσης προσφύγων σε liferaft έχει δώσει στη δημοσιότητα το λιμενικό της γειτονικής χώρας, με πρόσφυγες που βρέθηκαν να πλέουν χωρίς καμία δυνατότητα ελέγχου της πορείας τους, μια και αυτές οι φουσκωτές σχεδίες στερούνται μηχανή ή όποιο άλλο προωθητικό μέσο ή και πηδάλιο.

Πρόκειται για περιπτώσεις όπου σκάφη της ακτοφυλακής της Τουρκίας μαζεύουν ναυαγούς από liferaft σε ακτογραμμή μήκους 170 ν.μ. Και συγκεκριμένα από το Δικελί ανατολικά της Λέσβου έως και την πόλη Ντάτσα (Datça) βόρεια της Σύμης, εκεί όπου τα περιστατικά διάσωσης προσφύγων σε liferaft είναι πυκνά. Το πρώτο καταγράφηκε στις 23 Μαρτίου, όταν η τουρκική ακτοφυλακή στις 5.25 μ.μ. μάζεψε από liferaft συνολικά 31 άτομα, που δήλωσαν ότι το πρωί της ίδιας ημέρας είχαν αποβιβαστεί στη Σύμη. Το δεύτερο στη Σύμη και τρίτο χρονικά σημειώθηκε στις 27/3, σχεδόν μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα, με τον ίδιο τρόπο, με 10 διασωθέντες.

Επαναλήφθηκε τέταρτη φορά στις 29/3 και ώρα 23.40 πάλι στην Datça με 18 άτομα. Το πέμπτο καταγεγραμμένο περιστατικό σημειώθηκε στην πόλη Didim της δυτικής Τουρκίας απέναντι από το Φαρμακονήσι, με την τουρκική ακτοφυλακή να διασώζει από liferaft εννέα πρόσφυγες.

Το έκτο και το έβδομο περιστατικό σημειώθηκαν έξω από το Δικελί, απέναντι από τη Λέσβο, στις 31 Μαρτίου όπου μέσα σε λίγα λεπτά στις 01.21 και 01.38 περισυνελέγησαν συνολικά 39 άνθρωποι. Το όγδοο ήταν αυτό της Σάμου την 1η Απριλίου, όπου οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στο Αϊδίνι της Τουρκίας, ενώ το ένατο και πιο πρόσφατο σημειώθηκε στις 4 Απριλίου με τον εντοπισμό ενός liferaft με 15 άτομα έξω από το Αϊβαλί. Τα στοιχεία για τους αριθμούς των διασωθέντων, για την τοποθεσία και την ώρα προέρχονται από τη ΜΚΟ Aegean Boat Report, ενώ οι φωτογραφίες από το τουρκικό λιμενικό.